تعداد بیماران مبتلا به نارسایی مزمن کلیه در کشور ما و همچنین در کل جهان روز به روز در حال افزایش است. متأسفانه اکثر این بیماران مبتلا به بیماری کلیوی در مرحله نهایی هستند. نارسایی کلیه در مرحله پایانی ناتوانی کلیه در انجام فرآیند فیلتراسیون به هر نحوی است و مواد مضر موجود در خون در بدن انسان جمع می شود و فرد را مسموم می کند. این بیماران به طور کلی زندگی وابسته به دیالیز دارند، اما تعداد کمی از بیماران خوش شانس می توانند با پیوند کلیه به زندگی با کیفیتی دست یابند.
اقدامات احتیاطی برای محافظت از عملکرد کلیه باید از دوران کودکی رعایت شود. سبک زندگی افراد باید در جهت محافظت از کلیه ها باشد. زیرا محافظت از کلیه برای عملکرد طبیعی اکثر عملکردهای حیاتی مهم است.
کلیه ها چه کار می کنند؟
کلیه اندام مهمی است که هورمون اریتروپویتین را تولید می کند که مواد زائد سمی بدن را پاکسازی می کند، تولید ویتامین D را که برای سلامت استخوان بسیار مهم است، تضمین می کند و تولید گلبول های قرمز را افزایش می دهد. اختلال در عملکرد فیلتر کلیه باعث ایجاد یک سری اتفاقات می شود که کل بدن را تحت تأثیر قرار می دهد. اگر این مقدار فیلتراسیون کم تر از 60 میلی لیتر در دقیقه باشد، نارسایی کلیه نامیده می شود. اگر این وضعیت به کم تر از 20 میلی لیتر در دقیقه برسد، بیماری کلیوی مرحله نهایی نامیده می شود. هدف مداخله در بیمار قبل از ایجاد این وضعیت است. زیرا سلول های کلیه عملکرد خود نوسازی ندارند. بنابراین، محافظت از سلول های باقی مانده مهم است. اگر این سلول ها نتوانند حفظ شوند و بیمار دچار نارسایی کلیه شود. شرایط جدی مانند کم خونی، پوکی استخوان و بیماری های قلبی ظاهر می شود. اگرچه نارسایی کلیه در همه سنین و جنس ها دیده می شود، اما بیشتر در زنان بالای 40 سال دیده می شود.
علائم نارسایی کلیه چیست؟
نارسایی کلیه در مراحل اولیه علائمی را نشان نمی دهد. بنابراین، انجام آنالیز خون و ادرار در فواصل منظم بسیار مهم است. با درمان دارویی می توان از پیشرفت نارسایی در مراحل اولیه جلوگیری کرد. به خصوص افرادی که سابقه دیابت، فشار خون، اضافه وزن و نارسایی کلیه در بستگان خود دارند حتماً سالی یک بار آزمایش خون و ادرار انجام دهند. متاسفانه این مشکل در کشور ما نادیده گرفته شده است زیرا اکثر بیماران آزمایشات خود را به طور منظم انجام نمی دهند. این باعث می شود که یک بیماری به راحتی قابل درمان با دیالیز یا پیوند پایان یابد. در زیر می توانید 8 نکته ساده اما مهم را بیابید که می توانیم با زندگی خود وفق دهیم تا از
سلامت کلیه خود محافظت کنیم:
کنترل قند خون: باید سالی یک بار به پزشک خانواده مراجعه کنید و قند خون ناشتا را چک کنید.
کنترل فشار خون: فشار خون طبیعی باید 80/120 و کم تر باشد. اگر فشار خون بالاتر از 90/140 دارید، بهتر است در اسرع وقت برای معاینه به پزشک مراجعه کنید.
کاهش میزان نمک: نمک به خصوص در جامعه ما با علاقه مصرف می شود. اما اگر مصرف روزانه نمک به یک قاشق چایخوری محدود نشود، کلیه ها پر بار می شوند که باعث می شود کلیه ها زود خسته شوند و متعاقباً از کار بیفتند.
آب بنوشید: نوشیدن حداقل 2-2.5 لیتر آب در روز شاید مهم ترین عامل در محافظت از سلامت کلیه باشد. با افزایش میزان مصرف چای و قهوه، مقدار آب مصرفی باید به نسبت مستقیم افزایش یابد.
سیگار را ترک کنید: سیگار که هیچ فایده ای برای هیچ عضوی ندارد، به عملکرد کلیه آسیب می رساند، به ویژه با آسیب رساندن به عروق کلیه. سیگار کشیدن نیز در ایجاد سرطان کلیه نقش دارد.
از مسکن ها و آنتی بیوتیک ها بی رویه استفاده نکنید: این داروها که به طور ناخودآگاه مصرف می شوند، آسیب زیادی به توانایی تصفیه کلیه وارد می کنند. یکی از بزرگ ترین دلایل نارسایی ناگهانی کلیه، استفاده بیش از حد از این داروها است.
مراقب سنگ کلیه و عفونت ها باشید: آنها به طور مکانیکی به کلیه آسیب می رسانند و عملکرد آن را مختل می کنند.
ورزش: پیاده روی سریع به مدت 30 دقیقه 4-3 بار در هفته با کاهش فشار خون به محافظت از عملکرد کلیه کمک می کند.
ادغام این قوانین ذکر شده در بالا در زندگی روزمره از نظر محافظت از سلامت کلیه ما اهمیت زیادی دارد. نارسایی کلیه یک بیماری موذی پیشرونده است . اغلب، قبل از بروز یک علامت جدی، فرد برخی از عملکرد کلیه خود را از دست داده است. بنابراین، غفلت نکردن از کنترل های معمول برای تشخیص زودهنگام بسیار مهم است. نیاز به نوشیدن آب زیاد، تکرر ادرار، خستگی، حالت تهوع- استفراغ و تورم تصادفی در بدن باید از علائم هشدار دهنده باشد . باید برای کلیه ها ارزش قائل شد و از عادت هایی که به آنها آسیب می زند اجتناب کرد.