نفرولوژی چیست؟ نفرولوژیست ها در چه زمینه ای تخصص دارند؟ چرا باید به نفرولوژیست مراجعه کرد؟ چه زمانی باید به یک نفرولوژیست مراجعه کرد؟ نشانه هایی که مراجعه به نفرولوژیست را ضروری می کند چیست؟ اقداماتی که یک نفرولوژیست برای مراجعه کنندگان انجام می دهد چیست؟
کمتر کسی پیدا می شود که درباره نفرولوژی اطلاعات داشته باشد یا به یک نفرولوژیست مراجعه کرده باشد؛در حالی که مراجعه به یک نفرولوژیست همانند مراجعه دوره ای به یک دندانپزشک یا چشم پزشک الزامی است. به طور مختصر، تخصص یک نفرولوژیست در زمینه کلیه و مسائل مربوط به آن است؛ اما در ادامه بیشتر به آن می پردازیم.
اگر مجبور به ملاقات با یک نفرولوژیست هستید،اما به خاطر فقدان اطلاعات در این حیطه دچار ترس شده اید، یا صرفا قصد دارید درباره نفرولوژی، نفرولوژیست و موضوعات مربوط به آن اطلاعات بیشتری بدست آورید، هرگز خواندن این مطلب را پشت گوش نیندازید.
نفرولوژی چیست؟
به تخصصی که درباره کلیه ها، عملکرد طبیعی آن ها، بیماری های کلیه و تاثیر آن ها بر بدن، راه های درمان بیماری ها و حفظ عملکرد طبیعی کلیه ها توسط رژیم های غذایی، داروها و…اطلاعات می دهد، نفرولوژی می گویند. راهنمایی ها درباره زمان و شرایط جایگزینی کلیه توسط دیالیز یا پیوند نیز در حوزه نفرولوژی قرار دارد.
نفرولوژیست کیست؟
نفرولوژیست پزشکی است که درباره بیماری های کلیوی و درمان آن ها تخصص دارد. تخصص این پزشکان در این سه مورد به طور مختصر اما جامع ذکر شده است:
- شناسایی و درمان بیماری هایی که مخصوصا روی کلیه ها تاثیر دارند
- تاثیر سایر بیماری ها بر کلیه ها و فعالیت آن ها در دراز مدت و کوتاه مدت
- پیامدهای اختلال فعالیت کلیه ها و بیماری های آن ها بر سایر اندام های بدن
چرا باید به نفرولوژیست مراجعه کنیم؟
در ابتدا گفتیم که مراجعه دوره ای به متخصص نفرولوژی و اطمینان از عملکرد کلیه ها همچون معاینه دوره ای چشم ها و دندان ها مهم شمرده می شود. اما چرا؟
سلامت کلیه ها به سلامت اندام های دیگر بدن و به طور کلی سلامت بدن کمک می کند. این اندام ها وظیفه دارند مواد زائد، آب اضافی، ناخالصی ها و سموم موجود در بدن را دفع و خون را تصفیه کنند. همچنین وظیفه تنظیم سدیم و دفع نمک اضافی در خون، تنظیم PH خون و تنظیم میزان پتاسیم در بدن نیز به عهده این دو اندام است. این سموم و مواد اضافی در مثانه ذخیره و با ادرار دفع می شوند.
دفع و تصفیه تنها فعالیتی نیست که این اندام ها انجام می دهند. کلیه ها هورمون هایی ترشح می کنند که در تنظیم فشار خون و تولید گلبول های قرمز تاثیر دارند؛ تولید نوعی ویتامین D که به جذب کلسیم کمک می کند نیز در دستور کار این اندام ها قرار دارد.
با توجه به فعالیت های ذکر شده می توان فهمید که اختلال در عملکرد کلیه ها مشکلاتی نظیر دیابت، چاقی، بیماری قلبی، فشار خون بالا و در موارد وخیم تر کم خونی، پوکی استخوان ، ضعف سیستم ایمنی بدن و ضربان قلب نامنظم را به دنبال خواهد داشت.
بنابراین سلامت این اندام ها که به کوچکی یک مشت هستند، به طور ویژه ای در کیفیت زندگی یک فرد تاثیر گذار است.
چه زمانی باید به یک نفرولوژیست مراجعه کرد؟
هنگامی که یک بیمار به پزشک عمومی یا اورژانس مراجعه می کند، این پزشکان با انجام آزمایش های مربوطه و بررسی نتایج آن ها بیماری فرد را تشخیص می دهند و اقدامات لازم برای درمان بیماری را شروع می کنند. اقداماتی که پزشکان عمومی و اورژانس انجام می دهند، درواقع از بروز بیماری های کلیوی جلوگیری می کنند، یا آن ها را در مراحل اولیه درمان می کنند؛ اما یک نفرولوژیست می تواند مشکلات و مریضی های پیچیده تر کلیه را درمان کند.
با توجه به این نکته، پزشکان تشخیص می دهند که مراجعه به یک نفرولوژیست را در دستور درمان بیمار قرار دهند، و در صورت لزوم یک پزشک نفرولوژیست را به فرد معرفی می کنند.
افرادی نیز هستند که درباره نفرولوژیست ها و اینکه نفرولوژی چیست ، اطلاعات دارند؛ از این رو توانایی تشخیص زمان مراجعه به نفرولوژیست را دارند.
بیماری ها یا نشانه های نفرولوژی چیست؟
شناخت نشانه ها به شما کمک می کند، زمانی که هنوز مشکل حاد نشده برای درمان به پزشک مراجعه کرد؛ طبیعتا زمان و هزینه درمان نیز کاهش می یابد.
نشانه های بیماری های کلیوی نیز عبارتند از:
- خستگی
- مواجه با مشکل در تمرکز
- اشکال در خواب
- کاهش اشتها
- گرفتگی عضلات
- تورم مچ پا و پا
- پف چشم یا دور چشم در هنگام صبح
- وجود پوست خشک و پوسته پوسته شدن آن
- تکرر ادرار(مخصوصا در ساعات پایانی شب)
- ادرار به شکل کف یا وجود حباب، بیش از مقدار طبیعی در ادرار
علائمی که نشان دهنده پیشرفت بیماری های کلیوی هستند در صورت بروز، هرگز نباید آن ها را نادیده گرفت:
- حالت تهوع شدید
- استفراغ
- کاهش بسیار شدید و قابل توجه اشتها
- تغییرات برجسته در دفع و خروج ادرار
- کم خونی
- هیپرکالمی(افزایش ناگهانی و قابل توجه پتاسیم)
- ملتهب شدن پریکارد
بیماری هایی که شما را به ملاقات با یک نفرولوژیست ملزم می کنند، یا نشانه هایی که در آزمایشات شما مهم واقع می شوند و پزشک شما مراجعه به نفرولوژیست را به توصیه می کند، عبارتند از:
- فشار خون بالا
- دیابت
- بیماری قلبی
- سابقه خانوادگی و مشکلات کلیوی ارثی
- مشکل در خواب و استراحت در اثر مشکلات کلیوی
- تغییرات برجسته در مقدار ادرار
- کاهش یا افزایش آلبومین در ادرار
- مشاهده خون یا وجود پروتئین بیش از مقدار مجاز در ادرار
- بیماری های مزمن کلیوی
- بروز مشکلات متعدد و مختلف کلیه
- سنگ کلیه(متخصص ارولوژی نیز در این زمینه می تواند به شما کمک کند)
- عفونت کلیه
- تورم کلیه به دلایلی نظیر گلومرولونفریت یا نفریت بینابینی
- سرطان کلیه
- بروز بیماری کلیه پلیکیستیک
- سندرم اورمیک همولیتیک
- تنگی شریان کلیوی
- سندرم نفروتیک
- بیماری های کلیوی که برای درمان آن ها دیر اقدام شده
- نارسایی کلیه(برای درمان این مشکل در هر دو شرایط حاد و مزمن به نفرولوژیست مراجعه می شود)
- بیماری های خود ایمنی مانند لوپوس
تفاوت ارولوژی با نفرولوژی چیست؟
با توجه به اینکه هر دو حوزه، مواردی که کلیه ها درگیر آن هستند یا در عملکرد آن ها موثر است را مورد مطالعه قرار می دهند، بنابراین زمینه ها و بیماری هایی که نفرولوژی و ارولوژی پوشش می دهند ممکن است در برخی موارد مشترک باشد. اما اگردقیق تر نگاه کنیم این طور نیست.
نفرولوژیست درباره بیماری ها و شرایط تاثیرگذار در فعالیت کلیه ها مطالعه و اقدام می کند؛ درحالیکه یک ارولوژیست درباره بیماری ها و شرایط موثر بر سیستم ادراری زن و مرد تخصص دارد.
سیستم یا دستگاه ادرار به اندام هایی نظیر کلیه ها و چندین قسمت دیگر نظیر حالب، مثانه و مجرای ادرار گفته می شود. یک متخصص ارولوژی درباره اندام های تولید مثل مردان و بیماری های مربوط به آن ها نیز تخصص دارد.
نتیجه گیری
در این مقاله بر آن بودیم نکاتی مهم و کاربردی را درباره نفرولوژی شرح دهیم؛ نکاتی از قبیل: نفرولوژی چیست و نفرولوژیست کیست؟ چرا باید به یک نفرولوژیست مراجعه کرد؟ با چه نشانه هایی مراجعه به نفرولوژیست برای یک فرد الزامی تلقی می شود؟
سالانه کیفیت زندگی هزاران نفر به خاطر ابتلا به بیماری های کلیوی کاهش می یابد. تاثیر بیماری های کلیوی بر ارگان های بدن به قدری گسترده است، که رتبه 12 را در علل مرگ و میر به خود اختصاص داده اند و از بیماری های کبد نیز مهم تر تلقی می شوند.
مراجعه به یک نفرولوژیست در زمان درست می تواند در کاهش هزینه و زمان نقش پر رنگی داشته باشد. درست است که بیماری های کلیوی و تاثیر آن ها فراتر از چیزی است که تصور می کنیم، اما مطمئن باشید اقدام به موقع برای درمان آن ها، صد درصد در کاهش میزان آسیب ها تاثیر دارد.
Source: www.kidney.org, www.webmd.com, www.healthline.com