سنگ های کلیه رسوبات سختی هستند که از مواد معدنی و نمک تشکیل شده اند و داخل کلیه های شما شکل می گیرند. سنگ های کلیه دلایل مختلفی دارند و می توانند قسمت های مختلف بدن شما را از جمله کلیه و مجاری ادرار تحت تاثیر قرار دهند. دفع سنگ های کلیوی ممکن است با درد همراه باشد، ولی اگر به موقع شناسایی و درمان شوند، هیچ گونه آسیب جدی به کلیه ها و بدن شما وارد نمی کنند. با توجه به اندازه ی سنگ های کلیوی و همچنین شرایط شما روش های مختلفی برای درمان سنگ کلیه وجود دارد.
شناسایی سنگ های کلیوی
در صورت مراجعه به دکتر و مشکوک بودن به داشتن سنگ کلیه آزمایشات و اقدامات زیر را انجام دهید.
آزمایش خون
این آزمایش نشان دهنده مقادیر کلسیم و اوره در خون شما است و همچنین سلامت کلیه های شما را بررسی می کند. پزشک شما از طریق آزمایش خون به راحتی می تواند سلامت دیگر قسمت های بدن شما را نیز بررسی کند.
آزمایش ادرار
این تست 24 ساعته مقدار سنگ یا مواد معدنی در ادرار شما را نمایش می دهد. در این نوع تست ممکن است از شما خواسته شود که دو نمونه ادرار را طی دو روز متوالی آزمایش دهید.
تصویر برداری
عکس برداری وجود سنگ های کلیوی را در مجاری ادراری شما نشان می دهد. پرتونگاری های کامپیوتری و با سرعت بالا حتی سنگ های بسیار ریز را نیز نشان می دهد، ولی از اشعه ایکس به دلیل عدم شناسایی سنگ های کوچک به ندرت استفاده می شود. همچنین سونوگرافی یک نوع تست غیر تهاجمی است که به راحتی و به سرعت انجام می شود و می تواند سنگ های کلیوی را شناسایی کند.
بررسی سنگ های دفع شده
در این روش از شما خواسته می شود تا داخل صافی ادرار کنید که سنگ ها دفع شوند. بعد از آن، مسئولین آزمایشگاه ساختار سنگ ها را بررسی می کنند و پزشک با استفاده از اطلاعات به دست آمده دلایل ایجاد آن، درمان سنگ کلیه و همچنین روش های پیشگیری از آن را بررسی می کند.
درمان سنگ کلیه
سنگ های کلیوی با توجه به اندازه های آن ها روش های درمانی متفاوتی دارند. این نوع سنگ ها به سنگ های کلیوی کوچک و سنگ های کلیوی بزرگ تقسیم می شوند. در ادامه به بررسی راه های درمان آن ها خواهیم پرداخت.
درمان سنگ های کلیوی کوچک
سنگ کلیه با توجه به نوع و همچنین علت به وجود آمدن آن درمان های متفاوتی دارد. در واقع خیلی از این سنگ های کوچک به درمان تهاجمی نیاز ندارند و با چند روش ساده می توان به درمان سنگ کلیه پرداخت.
نوشیدن آب کافی
مصرف زیاد مایعات به خصوص آب به دفع سنگ کلیه کمک می کند. در طول روز 2 تا 3 لیتر آب بنوشید که ادرار خود را رقیق نگه دارید و از تشکیل سنگ کلیه جلوگیری کنید.
خوردن قرص مسکن
دفع کردن سنگ کلیه ممکن است برای شما سخت باشد، به همین دلیل می توانید با تجویز پزشک از قرص های مسکن مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن برای کاهش درد استفاده کنید.
دارو درمانی
دکتر ممکن است از داروهایی مثل مسدود کننده آلفا برای کاهش درد و همچنین دفع سنگ کلیه استفاده کند. این نوع از دارو ها با شل کردن عضلات در حالب باعث تسکین درد و دفع سنگ کلیه می شود .این مسدود کننده ها انواع مختلفی مانند تامسولوسین و دوتاستراید دارند.
درمان سنگ های کلیوی بزرگ
سنگ کلیه های بزرگ به راحتی دفع نمی شوند. این نوع سنگ ها گاهی اوقات باعث خونریزی، عفونت مجاری ادراری و همچنین آسیب کلیه می شوند. برای درمان این نوع از سنگ های کلیوی روش های متفاوتی وجود دارد.
استفاده از امواج صوتی برای خرد کردن سنگ های کلیوی
در این نوع روش که سنگ شکنی برون اندامی با امواج پرقدرت نام دارد، سنگ های کلیوی با استفاده از این امواج شکسته می شوند و در داخل مجاری ادراری قرار می گیرند. این روش ممکن است باعث خونریزی در مجاری ادراری، کبودی شکم، کمر و دیگر قسمت ها و همچنین احساس درد در مجاری ادراری شود. این نوع درمان بین 45 تا 60 دقیقه طول می کشد.
جراحی
در این نوع درمان، سنگ های کلیه به وسیله ی شکافی که در پشت کمر ایجاد شده است و با استفاده از تلسکوپ های کوچک و ابزارهایی برداشته می شوند. این نوع جراحی ممکن است با بیهوشی انجام شود. به همین دلیل امکان دارد که شما 1 تا 2 روز را در بیمارستان بمانید. این روش زمانی به کار گرفته می شود که سنگ کلیه ها با استفاده از امواج صوتی خرد نشوند.
استفاده از اسکوپ های ظریف
در این نوع روش دکتر از یک اسکوپ ظریف که به دوربینی مجهز شده است استفاده کرده و آن را از طریق مجاری ادراری داخل حالب شما می کند. بعد از پیدا کردن سنگ کلیه آن را تیکه تیکه می کند و این سنگ های خرد شده از طریق ادرار دفع می شوند. این نوع جراحی ممکن است با بیهوشی همراه باشد.
جراحی غده های تیروئیدی
فعالیت زیاد غده های تیروئید باعث ایجاد سنگ های کلسیم فسفات می شوند. با تولید هورمون های تیروئیدی سطح کلسیم در بدن شما بالا می رود که این عمل باعث تشکیل سنگ کلیه می شود. در این روش برای درمان سنگ کلیه باید رشد هورمون های تیروئیدی متوقف شود.
زمان مناسب برای ملاقات با پزشک
سنگ کلیه های کوچک که به کلیه ها آسیب نمی رسانند و مشکلات جدی را به بار نمی آورند، توسط پزشک عمومی درمان می شوند. ولی آن دسته از سنگ های کلیوی بزرگی که باعث احساس درد شدید در قسمت کلیه می شوند؛ باید توسط اورولوژیست مورد درمان قرار بگیرند. برای ملاقات با پزشک خود بهتر است که علایم خود را یادداشت کنید.
همچنین مقدار آب آشامیدنی و مقدار ادرارتان را در طی 24 ساعت به پزشک گزارش دهید. در صورت تمایل می توانید یکی از دوستان یا اعضای خانواده تان را به منظور یادآوری گفته های پزشک با خود همراه کنید. اما نکته مهم این است که در صورت بروز هرگونه از علایم زیر باید هرچه زودتر با پزشک متخصص مشورت کنید:
- احساس درد شدید به طوری که قادر به نشستن نباشید
- احساس درد همراه با حالت تهوع و استفراغ کردن
- احساس درد همراه با داشتن تب و لرز شدید
- دیدن خون در ادرار
- به سختی ادرار کردن
کلام آخر
همان طور که در بالا اشاره شد، سنگ های کلیه رسوباتی هستند که ممکن است کلیه و مجاری ادراری شما را درگیر کنند و باعث احساس درد در بدن و کلیه شما شوند. با انجام دادن یک سری از آزمایشات می توانید به راحتی به وجود سنگ کلیه پی ببرید که این آزمایشات باید توسط پزشک برای شما تجویز شود.
همچنین برای درمان سنگ کلیه با توجه به بزرگ یا کوچک بودن، محل قرار گیری آن و با مشورت با پزشک خود بهترین نوع درمان را بیابید. توجه داشته باشید که بهتر است در صورت بروز هرگونه علائم در قسمت مجاری ادراری و احساس درد سریعا با پزشک خود مشورت کنید؛ زیرا مراجعه دیر هنگام ممکن است عواقب جبران ناپذیری را به همراه داشته باشد.
Source: www.mayoclinic.org