نکات مهم دیالیز که هر کسی باید بداند

اگر این مقاله را دنبال می کنید. پس احتمال دارد که دچار نارسایی کلیه باشید. امروزه افراد زیادی هستند که از این مشکل رنج می برند. اما جای نگرانی نیست چرا که علم پزشکی در این مورد به کمک شما آمده و حتی می توانید روش درمانی خودتان را انتخاب کنید. در این راه نکات مهم دیالیز به شما کمک خواهد کرد.

یکی از روش های حل مشکل نارسایی کلیه، دیالیز است. زمانی به دیالیز نیاز پیدا می کنید که حدود 85 الی 95 درصد کلیه شما از کار افتاده باشد. در ادامه نکات مهم در رابطه دیالیز را خواهیم گفت که ممکن است به شما کمک کند.

نکات مهم دیالیز در ابتدای راه

در ابتدای راه باید بدانید دیالیز نیز ممکن است مثل بسیاری از روش های درمانی دیگر نیازمند وقت و سرمایه باشد. اما نکته مثبتی که وجود دارد، این است که شما می توانید زمان و مکان دیالیز را خودتان انتخاب کنید. پس مجبور نیستید خیلی از کارهای مهمتان را به خاطر دیالیز به تعویق بیندازید. حتی این امکان وجود دارد دیالیز را خودتان و با کمک اطرافیانتان در خانه انجام دهید و دیگر نیاز نیست حتما به بیمارستان یا مراکز دیالیز مراجعه کنید. البته فراموش نکنید حتما با پزشک خود در این باره مشورت کنید.

دیالیز در شرایط اضطراری

حوادث غیرمترقبه هر روز رخ می دهند؛ حوادثی مانند سیل، قطعی برق، برف یا هر چیز دیگری که ممکن است باعث شود شما نتوانید به موقع دیالیز را انجام دهید. پس در گام اول از مرکزی که در آن دیالیز می شوید، درباره شرایط اضطراری سوال کنید.

حداقل نام آدرس و شماره تلفن چندین مرکز دیالیز در نقاط مختلف را داشته باشید که در مواقع اضطراری بتوانید به آنها مراجعه کنید.

اگر در خانه دیالیز می کنید، مطمئن شوید که به اندازه حداقل 2 هفته داروهای تاریخ دار در دسترس دارید.

اگر این احتمال وجود داشت که دیالیز به موقع انجام نشود، حتما یک رژیم اضطراری چند روزه مدنظر داشته باشید.

مواد غذایی مفید در طول دوره دیالیز

رعایت یک رژیم غذایی مناسب به طوری که بتوان به بدن کمک کرد تا تعادل درونی خود را حفظ کند، می تواند در بهبود شرایط دیالیز و حال عمومی بیمار بسیار مفید باشد.

آب انار

همان طور که می دانید آب انار به عصاره تصفیه خون شهرت دارد و شما می توانید هر هفته از آن بنوشید و خطر ابتلا به عفونت را به پایین ترین حد برسانید. نه تنها انار، بلکه سایر نوشیدنی های ترش اعم از آب زرشک و آب آلبالو نیز تصفیه کننده خوبی هستند.

پروتئین

بیمارانی که دیالیز انجام می دهند در طول دوره درمان پروتئین زیادی از دست می دهند. پس بهتر است برای جبران از منابع طبیعی پروتئین مثل گوشت قرمز، البته بدون چربی آن، استفاده کنند. بهترین روش مصرف آن نیز برای بیماران دیالیزی به شکل آب پز است. پس باید مقدار کافی پروتئین دریافت کنند که کمبود پروتئین بدن آن ها جبران شود.

چربی

مصرف چربی از دیگر نکات مهم دیالیز است که باید به یاد داشته باشید. ممکن است عجیب به نظر برسد، اما بیش از نیمی از افرادی که در طول دوره دیالیز دچار مرگ و میر می شوند. دچار چربی بالا هستند. چربی برای افرادی که دچار نارسایی کلیه هستند، مانند سم عمل می کند.

میوه و سبزیجات

مصرف میوه ها و سبزی هایی که فیبر بالایی دارند بسیار خوب است، اما دقت کنید میوه هایی که پتاسیم بالایی دارند ممکن است برای سلامتی شما خطرناک باشند.

مایعات

بسیاری از افراد فکر می کنند در نارسایی کلیه مانند سایر بیماری ها مصرف مایعات مفید است. در صورتی که برعکس این موضوع صدق می کند. به علت از کار افتادن کلیه ها زمانی که شما حجم زیادی مایعات مصرف می کنید، به دنبال آن حجم خون شما نیز افزایش یافته و فشار خونتان هم بالا می رود. به این ترتیب به قلب فشار وارد شده و هنگام دیالیز به طور ناگهانی با کاهش شدید فشار خون مواجه می شوید.

بهتر است حجم مصرفی مایعات شما تنها 500 الی 700 سی سی بیشتر از حجم دفعی باشد.

نمک

افرادی که دیالیز انجام می دهند، باید مصرف نمک خود را به شدت کنترل کنند؛ زیرا نمک باعث افزایش فشار خون آن ها می شود.

انواع دیالیز

به طور کلی ما با دو نوع دیالیز مواجه هستیم:

1. دیالیز خونی یا همان همودیالیز و 2. دیالیز صفاقی که ممکن است در مورد هرکدام با نیاز خاصی مواجه شویم. برای مثال در شرایط حاد میزان سدیم و پتاسیم خون به شدت بالا رفته و تعادل الکترولیتی بدن از بین می رود.

همودیالیز یا دیالیز خونی

این روش رایج ترین روشی است که مورد استفاده قرار می گیرد. کاربرد آن به این صورت است که حجم آب اضافی و همچنین مواد نیتروژن داری که بدن به آن ها نیازی ندارد را از خون می گیرند.

این روش برای افرادی که در مراحل بالای نارسایی کلیه قرار دارند مناسب است. این احتمال وجود دارد این روش موقتاً یا به طور دائم برای بیمار تجویز شود. این که بیمار در هفته چند مرتبه و در هر بار مراجعه چه مدت زمانی برای دیالیز نیاز دارد، کاملاً بستگی به وضعیت بیمار و نظر پزشک دارد.

چند نکته مراقبتی برای افراد دیالیزی

داروها و ویتامین هایی که محلول در آب هستند، به سرعت وارد جریان خون شده و برای مدت کمی در آن باقی می مانند. برای مثال ویتامین ث تنها 3 ساعت در خون باقی می ماند. پس بهتر است زمانی که می خواهید دیالیز انجام دهید، حین دیالیز یا کمی قبل تر از آن از مصرف این نوع دارو و ویتامین ها خودداری کنید؛ چرا که به سرعت توسط دستگاه دیالیز دفع می شوند. نکات مهم در رابطه با دیالیز شامل موارد زیر می شود:

• تغذیه مناسب و مصرف درست هریک از گروه های مواد غذایی شامل پروتئین ها، کربوهیدرات ها، سدیم، پتاسیم و غیره الزامی است؛
• افرادی که نیاز به دیالیز دارند از لحاظ روحی روانی دچار مشکل می شوند معمولاً اعتماد به نفس آن ها از بین می رود یا کاهش پیدا می کند. آن ها همواره نگران آینده خود و تأثیری هستند که ممکن است دیالیز روی زندگی آن ها بگذارد. پس به حمایت معنوی و عاطفی اطرافیان نیاز دارند.

یکی از نکات مهم دیالیز که باید نگران آن باشید، بحث عفونت در طول دوره دیالیز است.

عفونت در دوره دیالیز

عفونت در این دوره می تواند بسیار خطرناک باشد به طوری که حتی باعث مرگ بیمار شود. از جمله علائم عفونت در بیماران دیالیزی می توان به درد در ناحیه کمر، احساس درد در پهلوها و ناحیه کشاله ران، احساس ازدیاد و تناوب ادرار، درد و سوزش ادرار، تب، تهوع و استفراغ، وجود چرک و خون در ادرار اشاره کرد.

پس همواره مراقب این علائم باشید و اگر با یک یا تعدادی از علائم بالا مواجه شدید، خونسردی خود را حفظ کنید و این موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید.

کلام آخر

این روزها نارسایی کلیه بیش از پیش شایع شده است و افراد زیادی با آن درگیرند. با رعایت نکات مهم دیالیز و همچنین مراجعه مرتب و سروقت طبق برنامه ای که پزشکتان در اختیارتان قرار داده است و رعایت یک سری رژیم غذایی خاص و مصرف به اندازه هر یک از گروه مواد غذایی این امکان دارید که درمان را برای خود و اطرافیانتان آسان تر کنید.

مصرف خوراکی های مفید مثل آب انار و دریافت فیبر را فراموش نکنید. در هنگام دیالیز مراقب موادی که مصرف می کنید مخصوصاً مواد محلول در آب باشید. عفونت را در این دوره جدی بگیرید و اگر حتی یکی از عوامل عفونت را داشتید ساده از کنار آن عبور نکنید.

Source: www.kidney.org